Każdy z nas coś słyszał o czyszczeniu suchym lodem. By jednak bliżej się zapoznać z tą metodą wybraliśmy się do Bielska-Białej do firmy Scarlett, która jako jedna z pierwszych w Polsce praktycznie zainteresowała się tą metodą.
Suchy lód to zestalony dwutlenek węgla o temperaturze -78,5°C. Otrzymywany jest przez rozprężanie ciekłego dwutlenku węgla i prasowanie. W warunkach normalnych suchy lód nie topi się, lecz sublimuje, czyli przechodzi bezpośrednio ze stanu stałego w gazowy. Stąd zjawisko parowania, dymienia suchego lodu w temperaturach dodatnich.
Piotr Machnicki /Grupa Scarlett/ – Trzy lata temu jako jedni z pierwszych w Polsce zainwestowaliśmy w maszynę produkującą suchy lód. Po roku kupiliśmy kolejną. Obecnie produkujemy suchy lód w postaci granulatu o średnicy 3 i 16 mm. Pellet o średnicy 3 mm to najbardziej odpowiednia forma granulatu do urządzeń czyszczących suchym lodem. Jesteśmy zarówno producentem suchego lodu, który sprzedajemy, jak i wykonawcą usług czyszczenia tą metodą.
Na czym polega technologia czyszczenia suchym lodem?
– Piotr Machnicki Suchy lód działa tylko powierzchniowo na brud, nie jest to metoda ścierna. Granulki lodu uderzając o powierzchnie powodują, że brud zamarza. Suchy lód wnika w mikropory, które przy tym powstają, następuje rozprężenie, suchy lód zwiększa swoją objętość i w ten sposób brud zostaje oderwany od powierzchni. By stosować tą technologię trzeba mieć oczywiście granulat suchego lodu oraz odpowiednie urządzenie. Urządzenie składa się z bębna, pojemnika na lód, systemu podawania, przyłącza sprężonego powietrza, węża z pistoletem i dyszy. Średnia cena takiego urządzenia to 15-20 tysięcy euro. Na całym świecie jest tylko kliku producentów takiego sprzętu. Zasada działania jest następująca: sypiemy granulki suchego lodu do bębna, granulki są podawane do węża, podpinamy kompresor, z pistoletu wystrzeliwuje suchy lód pod ciśnieniem. CO2 uderzając o powierzchnię natychmiast sublimuje i porywa ze sobą brud, który później opada. Opary powstające w trakcie tego procesu unoszą się w powietrzu a następnie opadają na ziemię. Czyszcząc w małych pomieszczeniach, jedynym rozwiązaniem jest ekranowanie miejsca pracy wraz z odsysaniem pozostałości specjalistycznym odkurzaczem.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie urządzenia, kiedy warto je kupić?
– Piotr Machnicki Urządzenia różnią się od siebie głównie sposobem podawania suchego lodu do węża. Właśnie podajnik to najbardziej newralgiczna część maszyny, ponieważ to w tym miejscu najczęściej dochodzi do zablokowania granulatu. Wymusza to z kolei zatrzymanie prowadzonego czyszczenia nawet na kilkadziesiąt minut. Warto więc zwrócic uwagę na rozwiązanie systemu podawania jakie oferuje producent. Istotne jest również jak często klient będzie korzystał z urządzenia. Jeśli ma to być raz na miesiąc zwykle bardziej opłaca sie wziąć usługę niż kupowac tak drogi sprzęt.
Gdzie najczęściej wykonywane są usługi czyszczenia suchym lodem?
– Piotr Machnicki Najczęściej czyścimy formy, w zakładach, przemyśle gumowym, lakierniach, również turbiny gazowe. Ta technologia stosowana jest ponadto do czyszczenie pras drukarskich, szaf sterowniczych. Można nią czyścić urządzenia pod napięciem. Stosowana jest w zakładach spożywczych, wszędzie tam gdzie niezbędne jest czyszczenie bez użycia wody i piasku.
Dlaczego suchy lód a nie inne technologie?
– Piotr Machnicki Jak każda metoda czyszcząca, również czyszczenie suchym lodem ma swoje zastosowania, w których nie może zostać zastąpiona żadną inną metodą. Przy odpowiednim doborze parametrów jest znacznie delikatniejsza od piaskowania czy innych metod ściernych. O czym należy pamiętac, to że metoda ta jest ekologiczna! Po czyszczeniu, nie licząc niewielkiej ilości CO2 w atmosferze, jedyną pozostałością jest oderwany od powierzchni brud.
Jak wygląda sama usługa, czy klient musi Państwu cokolwiek zapewnić?
– Łukasz Nolka /Grupa Scarlett/ Nie, jeżeli chodzi o media najważniejszym czynnikiem jest sprzężone powietrze. Używamy swoich przenośnych kompresorów, jednak przeważnie w zakładach, w których świadczymy usługi są odpowiednie instalacje z powietrzem około 8 barów. Wystarczające ciśnienie jakie potrzebujemy do swoich urządzeń to 6 barów. Oprócz ciśnienia jest potrzebna energia elektryczna, zwykłe napięcie 220V, do sterowania urządzeniem i oczywiście granulat suchego lodu. Suchy lód przewozimy własnym transportem w specjalnych kriogenicznych kontenerach. Często są takie przypadki, że na podstawie zdjęć przygotowujemy kosztorys. Klient musi nam podać stopień zabrudzenia i czym zostało spowodowane – to wszystko.
Jakie są koszty czyszczenia suchym lodem?
– Łukasz Nolka Niektórzy dzwonią i pytają się ile kosztuje godzina pracy bądź jaka jest cena od metra kwadratowego. W takiej sytuacji, przyjeżdżamy do klienta i na podstawie wizji lokalnej robimy wstępny kosztorys. Ceny za godzinę pracy wahają się w granicach od 250 do 800 złotych. Koszty zależą głownie od zużycia suchego lodu i sprężonego powietrza. Niektóre urządzenia mają regulacje zużycia w zakresie 0-50 kg/h a niektóre od 0-100 kg/h i w górę. Możliwa jest również regulacja wydatku sprężonego powietrza. Regulatory ciśnienia i dysze pozwalają czyścić delikatniejsze powierzchnie.
Przedstawmy naszym czytelnikom konkretne koszty takiej usługi.
– Piotr Machnicki Przy konstruowaniu kosztorysu musimy wziąć pod uwagę następujące czynniki:
• Praca ludzka, powietrze, suchy lód, media, amortyzacja maszyn (kompresor + IB)
• Suchy lód – cena ok 1,92 zł/kg, (próg opłacalności >1 kg/min)
• Sprężone powietrze – 7-11 gr/1m3, zużycie około 4-5 m3 na minutę
• Operator 30 zł/h
Jaka jest wydajność tej metody w porównaniu do piaskowania i myjki ciśnieniowej? Wyższa wydajność czy niższa?
– Łukasz Nolka Mniejsza, w myjce obszar czyszczenia jest większy. Suchy lód to jest czyszczenie punktowe, są oczywiście szersze dysze, ale wtedy jest słabsze ciśnienie i słabsza siła ciśnienia.
Jakie są wymogi bezpieczeństwa dla osób stosujących tą metodę czyszczenia?
– Łukasz Nolka W zależności od pomieszczenia, czy jest zamknięte czy otwarte, poziom hałasu może dochodzić do 100 dB przy otwartych pomieszczeniach w granicach 70-80 dB. Obowiązkowo więc obsługujący urządzenie musi być wyposażony w nauszniki, okulary ochronne, rękawice ocieplone. Suchy lód ma twardość 2 stopni w skali Mohsa, co odpowiada twardości gipsu. Miejsce przed czyszczeniem należy otaśmować. Siła uderzenia z bliskiej odległości jest w stanie uszkodzić skórę. Przy małych pomieszczeniach należy zwrócić uwagę na odpowiednią wentylację. CO2 wypiera z pomieszczenia tlen, więc w niektórych przypadkach używamy masek tlenowych.
Co jeszcze powinniśmy wiedzieć o suchym lodzie?
– Piotr Machnicki Bardzo ważna jest jakość lodu. 2 dniowy lód najczęściej nie nadaje się już do czyszczenia, chłonie wodę i tym samym zapycha maszynę. Suchy lód zachowuje poprawną twardość do 12-16 godzin po produkcji. Ciekawostką jest też fakt, że pewną ilość lodu sprzedajemy do firm organizujących imprezy. Wystarczy wrzucić do drinka kilka granulek lodu by uzyskać efektowne dymienie ze szklanki. Dziękuję za rozmowę.
Rozmawiał Piotr Słomka
Nr [21] 2/2013 • www.cleaneria.pl